Piątek trzynastego III (Friday the 13th Part III) (1982)

  Grupa przyjaciół wybiera się do domku w lesie, aby przyjemnie spędzić tam weekend. Jednej z dziewczyn - Chris - pobyt za miastem kojarzy się z traumatycznym przeżyciem sprzed swóch lat, kiedy to została zaatakowana przez strasznego, zdeformowanego mężczyznę, lecz reszta towarzystwa bawi się wyśmienicie i nie zważa na kiepski humor koleżanki. Pierwszy dzień wypadu mija bez problemów... Jeśli nie liczyć niemiłego spotkania Shelly'ego i Very z trójką motocyklistów w sklepie. Po tym, jak Shelly celowo przejeżdza samochodem po motocyklu jednego z nich, młodzi awanturnicy postanawiają się zemścić i podpalić stodołę stojącą na działce, gdzie balują przyjaciele. Intruzi jednak nie wiedzą, że w okolicy grasuje niebezpieczny seryjny morderca zabijający wszystkich, którzy mu się napatoczą...

  Popyt na horrory typu slash na początku lat 80-tych był ogromny, lecz oczywiście nie każda produkcja była skazana na sukces, zwłaszcza jeśli wziąć pod uwagę niezliczoną ilość wychodzących w tamtym okresie filmów tego gatunku, praktycznie kręconych masowo. Wytwórnie filmowe i dystrybutorzy byli zatem bardziej skłonni inwestować swój czas i pieniądze w pozycje już sprawdzone, nie ryzykując tym samym odrzucenia ze strony widzów. Jednym z takich "pewniaków" bez wątpienia był ukochany przez młodocianą publikę Piątek 13-go (1980), do którego w 1981 powstał już jeden sequel - również bardzo popularny Piątek 13-go II. Tak więc Piątek 13-go III, tak jak dwójka nakręcony przez Steve'a Minera, był "złem" nieuniknionym... I dobrze, ponieważ los chciał, aby to właśnie trzecia część stała się kamieniem milowym w znanej serii, ze względu na wykreowanie  w niej postaci mordercy - Jasona Voorhees - takiego, jakim dziś zna go każdy. Wielki mężczyzna o sile byka, zasłaniający twarz charakterystyczną maską hokejową oraz dzielnie dzierżący maczetę... Jason jest jedną z największych ikon nie tylko samych filmów grozy, lecz także amerykańskiego kina ogólnie.

  Zobaczywszy ponownie Piątek trzynastego III muszę przyznać, że chociaż ten slasherowy franchise jest akurat moim najmniej ulubionym, to rozumiem ogromną popularność, jaką osiągnął. Trójka oferuje widzowi dokładnie tę samą prostą historię o mordercy wyżywającym się na grupce nieodpowiedzialnych młodzików, lecz mimo to nie jest pozbawiona powiewu świeżości, obowiązkowego dla każdej kolejnej części jakiejkolwiek serii, by nie umrzeć śmiercią naturalną. W tym przypadku zmiana polega na uproszczeniu fabuły, odjęciu od całości zbędnej logiki (chociaż mogłoby się to wydawać niemożliwe, biorąc pod uwagę jak proste są dwie pierwsze części) i dodaniu jeszcze większej ilości czystej, pozbawionej wszelkiej głębi rozrywki. Oryginalny Piątek 13-go został stworzony głównie dla uciechy spragnionych krwawego widowiska nastolatków, a Piątek 13-go II stanowi godnego kontynuatora "tradycji", ale Piątek 13-go III całkowicie rozwala system... A przynajmniej taki był zamiar twórców. Film został nakręcony z myślą o technologii 3D, w wybiku czego seans w dużej mierze składa się z różnych przedmiotów kierowanych, rzucanych lub wyskakujących prosto na kamerę. Patyki, węże, noże i inne ostrza, a nawet sam Jason z radością lgną do obiektywu, co może w 1982 było dla widowni źródłem radości większej, niż byłoby to dziś. Mnie osobiście ta technologia specjalnie nie zachwyca, więc akurat ten aspekt filmu jest mi obojętny, aczkolwiek doceniam starania twórców, by wyjść naprzeciw widowni spragnionej dobrej zabawy w towarzystwie trójwymiarowego Jasona.

  Tym, co najbardziej ujmuje w Piątku 13-go III, jest jego niesamowita lekkość, zarówno w formie, jak i treści. Porzucono wszelkie zbędne "ozdobniki", niezdarnie mające tłumaczyć żądzę krwi zabójczego antagonisty, zatem Jason nie zabija już kopulujących po kątach wychowawców na obozie letniskowym, lecz zwykłych młodych ludzi, którzy wyjechali za miasto, żeby poimprezować (kopulować oczywiście też). Pod względem logicznej spójności jest to ujma dla filmu, gdyż znaczenie morderczych poczynań Jasona odchodzi od zemsty za krzywdy doznane na obozie Camp Crystal Lake, po to by sprowadzić się do klasycznego "bo tak". Z drugiej strony jednak płytkość wszelkich tłumaczeń motywacji zabójców w slasherach jest owiana wręcz legendarną sławą i Piątek 13-go wcale nie jest wyjątkiem, dlatego też nie uważam, aby rezygnacja z wątku zemsty na rzecz całkowitego skupienia się na tym, co naprawdę w filmie się liczy - na morderstwach - była grzechem godnym potępienia. Zwłaszcza, że produkcja nadrabia ten niewielki brak fabularny czystym napięciem, fantazyjnymi mordami oraz lepszą charakterystyką postaci drugoplanowych.

  Podczas seansu mamy szansę poznać wszystkich protagonistów nieco lepiej, niż w dwóch poprzednich częściach serii. To głównie wątki gwałtu Jasona na Chris oraz ciąży jej przyjaciółki Debbie nadają popcorn movie, jakim Piątek 13-go III niewątpliwie jest, trochę mroczniejszego akcentu, lecz i reszta postaci ma ździebełko do zaoferowania. Gra aktorska jest zła, jak to zazwyczaj bywa w slasherach, a bohaterów z pewnością nie można nazwać "złożonymi", jednak scenarzyści zadbali o to, żeby dostarczyć nam kilka podstawowych informacji o ich usposobieniu -  niezbędnych, by móc chociaż trochę ich pożałować, gdy Jason z zimną krwią eliminuje ich jednego po drugim. Niestety, final girl - Chris - może być sporym zawodem, zwłaszcza po Ginny z Piątku 13-go II. Chociaż motyw gwałtu ratuje ją przed całkowitą obojętnością ze strony publiczności, i tak jest ona zdecydowanie najsłabszym ogniwem filmu. Odtwórczyni roli - Dana Kimmell - nie popisała się ani zdolnościami ekspresyjnymi, ani umiejętnością tchnięcia w swoją bohaterkę odrobiny charakteru, który zapisałby ją w pamięci widza na dłużej. Podczas jej ostatecznej walki z Jasonem, to raczej odraza odczuwana do mężczyzny każe nam dopingować Chris, nie sympatia do sztywnej i nudnej ślicznotki...

  Sceny morderstw w Piątku 13-go III wypadają całkiem nieźle. Pod względem charakteryzacji i efektów specjalnych może nie dorównują kunsztem jedynce, ale za to przebijają dwójkę jeśli chodzi o krwistość. Jednym z najważniejszych czynników napędzających twórców na pewno był w tym przypadku wspomniany "gwóźdź programu", czyli 3D... No bo po co ktoś miałby iść do kina na horror w trójwymiarze, jeśli nie można by było popodziwiać sobie noży, siekier, maczet itd. wystających z martwych lub właśnie umierających ciał? Zabójstwa jednak prezentują się zacnie również w tradycyjnej "płaskości", film można więc bez wyrzutów sumienia zaliczyć z laptopa grzejącego nas łaskawie w kolana - efekt z pewnością będzie podobny, jeśli nie ten sam. Kiedy zobaczyłam Piątek 13-go III po raz pierwszy jako dziecko, najbardziej urzekły mnie gałki oczne wyskakujące z oczodołów ściskanej przez Jasona czaszki jednej z postaci, lecz po latach to widok zwłok wybebeszonych maczetą lepiej trafia do mego serca... Razem ze strzałem z harpuna w oko.

  Piątek trzynastego III zazwyczaj uważany jest za gorszy od dwóch poprzednich części, ja sądzę jednak, że nie ma jakiejś ogromnej różnicy jakości, gdyż film, chociaż nie idealny, ogląda się ciekawie do samego końca, zatem główny cel serii został osiągnięty i tutaj. Obraz ten jest godnym współtwórcą sukcesu, jakiego dorobił się cały franchise, ponieważ nie tylko serwuje nam schematyczną fabułę, którą kochamy od wyjścia pierwszego Piątku 13-go w 1980, lecz także okrasza prostą treść odrobiną świeżości i sprawia, że na to po prostu chce się patrzeć. Scen zabójstw jest sporo i są zrealizowane na naprawdę przyzwoitym poziomie, fani lekkich slasherów z prawdziwego zdarzenia powinni więc być z tej pozycji jak najbardziej zadowoleni.

Ocena: 6/10

***

Zapraszam do śledzenia mojego profilu na filmweb.pl.