Ghostland (aka Incident in a Ghostland) (2018)

  Dziesięć lat po kontrowersyjnym Martyrs. Skazani na strach (2008), Pascal Laugier powrócił. I to wcale nie z byle czym, jak to niestety miało miejsce w 2012, kiedy na ekrany kin wszedł nieszczęsny Człowiek z Cold Rock. Dzięki Ghostland możemy więc wszyscy odetchnąć z ulgą: francuski reżyser i scenarzysta nie jest filmową gwiazdą jednego przeboju. Ale czy udało mu się osiągnąć poziom choć zbliżony do Martyrs? I tak, i nie - można powiedzieć. Mimo że i tym razem dwie dziewczyny zostają uwięzione i poddane wymyślnym torturom, pod powierzchnią skrywa się morał zgoła inny niż w historii męczennic z najgłośniejszego dzieła Laugiera. Jedni zadowoleniem, a inni rozżaleniem zareagują na fakt, iż liczba brutalnych scen drastycznie spadła. Braki w makabrze zostają nam jednak wynagrodzone poprzez zręczną zabawę rzeczywistością i fikcją oraz bezkres wybujałej, niezwykle zwyrodniałej wyobraźni. Do tego drugiego twórca już nas przecież przyzwyczaił, nieprawdaż

  Na początku poznajemy dwie siostry. Elizabeth (Emilia Jones) lubi pisać opowiadania grozy. Vera (Taylor Hickson) woli się buntować. Obie mają naście lat i właśnie wprowadzają się z matką (Mylène Farmer) do nowego-starego domu odziedziczonego po zdziwaczałej ciotce. Już pierwszej nocy rodzina musi zmierzyć się z parą włamywaczy, którzy bynajmniej nie przyszli z nadzieją na zwykły materialny łup...

  Acz w Ghostland przeważa konwencja home invasion, nikogo nie powinno dziwić, że Laugier nie bał się dorzucić do garnka kilku pikantniejszych przypraw, jak chociażby elementy body horroru czy torture porn. Zaskoczyć natomiast może doskonale wyważony i znakomicie zaprezentowany kontrast, nie tyle pomiędzy charakterami głównych bohaterek, co dwiema sferami: życiem a fantazją. W trakcie seansu nie raz i nie dwa przychodzi nam podać w wątpliwość, czy rozgrywające się na naszych oczach sceny są snem, czy też może jawą. Podpowiedzią nie do wzgardzenia, choć na szczęście nie zawsze oczywistą, są wszechobecne wizualne przeciwstawności. Mrok zapada nad beztroską, podrasowana jaskrawość pogodnego nieba żegna nocne koszmary, posępne domostwo pełne skrzypiących zakamarków obejmuje swym cieniem najdrobniejsze resztki spokoju ducha. Dopasowanie poszczególnych barw do odpowiednich części układanki jest naszym zadaniem - na tyle zajmującym, by nie pozwolić wstać z fotela, ale nie aż tak skomplikowanym, żeby zmącić prostotę przesłania fabuły.

  Ghostland opiera się na refleksji do cna oklepanej nawet w granicach samego kina grozy. W filmach o dojrzewaniu, czyli tzw. coming-of-age movies, podchodzono do tematu na sposoby tak różne - rozważania o inności i normalności w Carrie (1976), klasyczny wampiryzm w Straconych Chłopcach (1987), ekstremalna mieszanka komizmu i krwi w Chirurgicznej precyzji (2012) itp., itd. - że nie sposób ich zliczyć. Laugier jednak fachowo uniknął banalnych rozwiązań, z jednej strony inspirując się stylem m.in. Tobiego Hoopera i Roba Zombiego, a z drugiej dając upust własnej niecodziennej pomysłowości. Połączenie wyszło na wskroś smakowite: bezduszny Ogr (Rob Archer) i zła Czarownica (odegrana przez Kevina Powera, lecz przemawiająca głosem Angely Asher), porcelanowe lalki i żywe dziewczęta, cyrkowy makijaż i fizyczne katusze... a w tym wszystkim cieżki dylemat, przed którym prędzej czy później musi stanąć każdy młody, ale nie tylko, człowiek. To, jaką drogę obiorą Beth i Vera, aby wyjść z niewyobrażalnych opresji, wyjawione zostaje dopiero w zakończeniu, na które zdecydowanie warto czekać. Chociażby po to, żebyśmy mogli zadać sobie pytanie - co wybrał(a)bym ja?

  Ghostland cechuje ogromna dbałość o szczegóły, te treściowe, jak również czysto techniczne. Poza spójną, ciekawie opowiedzianą quasi-baśnią, mamy zatem także typowy dla Laugiera realizm w przedstawianiu cielesnych obrażeń, które w tym przypadku wyglądają wręcz porażająco prawdziwie. Dlatego film, pomimo uniwersalnej myśli przewodniej, pozostaje pozycją dla widzów o mocnych nerwach - innymi słowy, fani Martyrs powinni być zachwyceni. Szkoda tylko, że równie sumiennie co o jakość widowiska nie zatroszczono się o bezpieczeństwo na planie, w wyniku czego Hickson uległa nieprzyjemnemu wypadkowi z rozbitymi szklanymi drzwiami i skończyła ze sporą raną na twarzy.

Ocena: 8/10

***

Powyższa recenzja znajduje się również na filmweb.pl (link) oraz altao.pl (link).

Zapraszam do śledzenia mojego profilu na obu portalach.